“Op rode rozen vallen tranen
Ze zeggen jou dat ik moet gaan
Want ik moet jou nu echt verlaten
Maar onze liefde blijft bestaan”
Als de stem van Frans Bauer
de huiskamer
vult
& de familie
een traan laat
met de herinnering aan hun wijlen moeder, oma, overgrootmoeder
(zijn schoonmoeder)
in gedachten,
zoekt hij
(de schoonzoon)
op de Sonos-app
de perfecte geluidsbalans &
mist hij
het
momentum
(de gedachte
van de schoonzoon
aan zijn eigen vader
die het moment suprême
ook steevast miste
omdat het maken
van een foto-voor-later
altijd,
onder alle omstandigheden,
voorrang genoot)
’t was vrijdag 31 oktober 2025
& zijn schoonmoeder
zou 90 jaar
geworden zijn
& dus
is deze avond
een ode
aan haar
& aan hem
(zijn schoonvader)
die twee
die altijd
(werkelijk altijd)
bij elkaar waren
Een herdenking met foto’s,
muziek,
drinken
& eten
Eigenlijk dat vooral: eten!
Nochtans was zij
geen groot eter,
noch
een groot drinker,
noch
een groot prater
nee, zij was
de bescheidenheid zelve, ja zelfs
haar talent
voor totale wegcijfering
wist ze
haar leven lang
goed
verborgen
te houden.
Ze leefde grotendeels
(zeg gerust altijd)
letterlijk
& figuurlijk
in de schaduw
van
haar man.
Toch was ze altijd
& overal
aanwezig
tot aan de dag van
vandaag:
vrijdag 31 oktober 2025
Zowat iedere zondag aten zij
bij hen
aan de schuin aflopende eettafel
die hij,
de schoonvader,
voor een prikkie
had gekocht
van “Ouwe Kees”
de buurman
die eigenlijk
Ruud
heette:
een man
met enorme oren
van over de 90
die zelf
geen idee had
waarom zijn schoonvader hem
Keessie
noemde.
Zijn schoonvader,
de trotse haringboer,
de man die
(als ongelovige)
beweerde
dat iedere dag
geleend was
al kwam nooit ter sprake
van wie
nu precies
(& hoe dat dan zat
met de nacht?)
die man die getrouwd was
met haar
zijn lieve vrouw,
de stilte & nederigheid
zelve
zij die niet in de buurt
van de haring mocht
(je kreeg er stinkhanden van)
nee zij deed
het geld,
de kleine kas,
want als het erop aankomt
stinkt geld
niet
(juist niet)
dat stel
aan elkaar
& aan Nederland
geklonken:
nooit op vakantie
(ja één keer,
naar Spanje,
dat
nooit meer)
Volendam en Marken
waren ver genoeg
intens gelukkig met het ogenschijnlijke
niets
(levensles)
zijn onnavolgbare uitspraken:
kom jij morgen wat vroeger?
heb je vandaag al achteruit gelopen?
zet je morgen je hoedje op?
oudrotterdams
of
zelfverzonnen
maar sowieso
onuitwisbaar
de oorlogsjaren
die een deugdelijke scholing
dwarsboomden:
door de straten, hongerwinter,
op zoek naar eten
& warmte
bijtend, kauwend, knagend
aan de
schaarste
die uiteindelijk
zijn vormsel
werd
zijn twaalf ambachten
zijn dertien ongelukken
& zijn broer
die beweerde
dat als hij, zijn schoonvader,
petjes ging verkopen
er kinderen
zonder hoofdjes
geboren zouden worden
maar hij trok
een levenslange neus
(nooit een middelvinger,
teveel fatsoen)
naar het spook
van de pech
& zijn warme handen
als molenwieken zo groot
(& vingers zacht als springkussens)
stonden
in geen enkele verhouding
met
zijn sigaret (te dun, te wit)
noch met de glibberige
ijskoude
haringen
die hun slachtofferrol
tot het uiterste
uitbuitten
hun stuitende weerloosheid
& hun gebrek aan gevecht
maakten de haringen
willoos
& lafhartig,
die haringen
die hij, uur na uur,
zorgvuldig
& zo nauwkeurig
als een chirurg
schoonmaakte
diezelfde handen
die graag kaarten schudden
& die
de handen van de schoonzoon hadden geschud
(zo was het ooit begonnen)
toen hij
(de schoonzoon)
de oudste dochter
(van de schoonvader)
mee
op vakantie nam
(skiën in tirol)
& hij (de schoonvader)
het verliefde stel
in de stad
afzette
& hij (de schoonvader)
in de handen (van de schoonzoon)
had geknepen
net iets te hard
net iets te lang:
“pas je op d’r”
een waarschuwing (geen vraag)
met de kracht
van een
neutronenbom
zodat de schoonzoon wist:
met zijn dochter
heb ik levenslang
de schoonvader
altijd beleefd
geen onvertogen woord
aan zijn kraam
één keer vloeken
in de rij
& je hoefde je
er nooit meer te
vertonen
kanker was k
de klant was u
ouderwets vakmanschap
verpakt
in een wit plastic
bakje
(met uitjes
of alleen
een stukkie
zoetzuur)
& voor in stukkies gesneden haring
moest je in
amsterdam
wezen.
De grote stevige
(& statige)
man met
prachtig grijs
naar achteren
gekamd
haar
& zijn schort
zo strak gespannen
om zijn forse buik
& hoe hij dan
de rook
van zijn Pall-Mall-zonder-filter
uitblies:
onbekommerd,
vermoeid,
maar altijd
vol overtuiging
Werkte hij niet
dan was hij
als een gentleman
gekleed
Zijn eeuwige Mefistoschoenen
(ook als hij een pantalon
& een colbertje-met-stropdas
droeg)
voetcomfort vóór fashion
zijn borreltje
zijn “glaasje” bier
(als hij het zo uitsprak
was alcohol
veel minder schadelijk
voor je
gezondheid)
& zij…
aan zijn zij
tot in de puntjes gekleed
haar haar
door haar oudste dochter
minimaal één keer
per week
gefatsoeneerd
& haar lange nagels
in de lak
zij ja!
wier lach
in de blauwe tabaksrook
bleef hangen
als een spartelende vis
op het droge
als de grap
goed genoeg was
Altijd verzorgd naar buiten!
Altijd gekleed!
Altijd opgemaakt!
(& altijd opgewekt)
Altijd als een dame!
“Ja hoor Broer” zei ze
als haar man,
zijn schoonvader,
zich
in een volle huiskamer
tijdens het delen van een anekdote
(framboospaars aangelopen)
vergaloppeerde
aan een milde vorm
van
overdrijving
& hoe zij dan
naar hem keek
vanaf de bank
als hij,
gezeten op de grond,
met Cassius Clay
meebokste
of met Roger Federer
(een echte gentleman, net als Frans Bauer)
meetenniste
een favoriete voetbalclub
had hij niet
hij hield van verzorgd spel
(zoals zijn haar)
Aan het eind
van zo’n zondagmiddag
kleurden de kinderen
een kleurtekening
van de bakker
van winkelcentrum Keizerswaard
& wij,
de volwassenen,
keken de dvd van Frans Bauer
live in Ahoy
Ik vlieg met jou in een luchtballon
Hoog in de lucht heel de wereld rond
Samen op zoek naar een mooi paradijs
Wij gaan met zijn tweeen op reis
& dan, direct daarna,
het avondeten!
De Hoogmis!
De chaos &
het gebrek aan chronologie
& aan logica
(eigenlijk dat vooral):
hoofdgerecht (de volwassenen)
& voorgerecht (hij & zij)
& nagerecht (de kinderen)
door elkaar opgediend
als geserveerd
door een verwarde ober
als geserveerd
door het echte leven
gegeten werd
met muziek
van Frans Bauer
de ceedees
van
willy & willeke a.
(& die van johnny j.)
(& die van tante l.)
succesvol
weggemoffeld
door hun schoonzoon
die het hoofdstedelijke accent
(zeurend
als een onbereikbare mug
of als een cirkelzaag
met een defecte
aanenuitknop)
waarmee die prachtige liedjes
(draai Omdat Ik Zoveel Van Je Hou
maar eens)
gezongen werden
niet
verdragen
kon:
fysieke weerstand
in de mond
(sappig amsterdams
bezorgde hem,
de schoonzoon,
juist
een droge strot)
hetgeen hem belette
ten volle te genieten
van de kookkunsten
van zijn
schoonvader:
altijd lekker
altijd vers
altijd te veel
want:
water is voor de vissen
& alleen roomboter
is
echte
boter
& dus was er vrijdag 31 oktober 2025
wederom
geen plaats
in de afspeellijst
voor pa & dochter
a.
nee!
De schoonzoon koos
voor Omdat Ik Zoveel Van Je Hou
als duet
van willeke
met Herman
omdat een mens
nu eenmaal
niet kan leven
zonder
Brood
Zijn schoonouders:
nooit lelijk
nooit kwetsend
nooit cynisch
nooit grof
nooit jaloers
nooit dwars
Het kwam vooral,
bedacht de schoonzoon
(met terugwerkende kracht)
door
de muziek
van Frans Bauer
& dus de herdenking
vrijdag 31 oktober 2025
met zestien
aan de lange tafel:
oud,
jong
& piepjong
de vrouw van de schoonzoon
(hun oudste dochter)
bereidt
in de keuken
de mosselen
voor.
(”mosseltjes” noemde zijn schoonvader ze
vers gebakken
waren ze ’t lekkerst
met gebakken uitjes
& hier & daar
een paprikaatje
rondzwemmend,
zwervend,
dolend,
in de jus
van gesmolten roomboter
zo
allejezus godvergeme tering lekker)
Door de Sonosspeakers klinkt nu
Een Moeder Moet Stralen
van
Frans Bauer
een zwierige accordeon
de vredige muzikale omlijsting
voortkabbelend
als de kalme golven
van een gespleten
zee
waar geen Mozes
aan te pas was
gekomen.
De viering
van de onschuld
Ik was nog een kind
Ik weet het nog goed
Ze stond altijd voor me klaar
Soms was het wel wat zwaar
de chaotische kakofonie
waarin de jonge vaders
hun jonge peuters
(twee
van bijna drie)
tot kalmte trachten
te manen
& hoe de jonge moeders
hun baby’s
(twee
van nog één)
tegelijk borstvoeding geven
& hoe genoten wordt
van de foto’s
die als dia’s
op de flatscreen TV
voorbij komen
de kinderloze jongvolwassenen van nu
verstrikt
in de klitterige knot van herinneringen
verdrinkend in de weemoed
van het zoete toen
thans trotse ooms & tantes
met hulpgrage handen
& in onbedaarlijke lachsalvo’s
jonglerend met hun neefjes
& nichtje
jong geleerd
jong gedaan
hier maken ze,
kinderen nog,
(melktandjes
vel over been armpjes)
de haringkraam
(pal tegenover de fietsenwinkel van Van der Putten,
die twee broers,
heetten zij geen Leo & Fer?)
van opa & opa
schoon
& dan weer de focus
op de tekst
van Frans Bauer
Een moeder moet stralen
Tranen passen haar niet
Ze geniet van het leven
Dat zij heeft gegeven
de onschuld
met de impact
van een bulldozer
voor iemand die het leven
soms
iets te serieus
neemt
(draai hartje herfst vooral geen Townes van Zandt)
& zich dus raad weet
met de onbevangenheid
van zijn schoonfamilie
& van
Frans Bauer
Als ik m’n kinderen zie
Zittend bij oma op de knie
Wil ik dat dit nooit overgaat
Het is me zoveel waard
Vaste
in beton gegoten
woorden
& geen metaforen
& vooral:
géén poëzie!
Het zure gezicht
van paul witteman
doemt op:
paultje sprak liever
óver Bach
dan mét Bauer:
(kwoot-unkwoot) “zonde van de tijd”
zo klinkt vanuit het Hilversumse riool
de Hymne der Voorspelbaarheid:
kijkneer zoals wij neerkijken!
lachuit zoals wij uitlachen!
zoek wat wij zoeken!
hoop wat wij hopen!
vind wat wij vinden!
voel wat wij voelen!
denk zoals wij denken!
lees wat wij lezen!
(& schrijf wat wij willen lezen)
stem zoals wij stemmen!
wil wat wij willen!
zie wat wij zien!
hoor wat wij horen!
eet wat wij eten!
proef wat wij proeven!
& eet je haring
in stukkies
wiskundig bewezen slotsom:
intellectuele suprematie
=
gebrek aan empathie
maar wees dan toch welkom
in de praktijk
die Dagelijks Leven heet
want zo zitten ze vandaag
na hetpakslaagvangewoonweereendag
aan die lange tafel
klein geluk
met lange schaduwen
die vrijdag de 31e oktober
met de niet verborgen glimmende gezichten
& de trots
die van
hand tot hand
hand in hand
gaat
omarmend
& zingend
Op Rode Rozen Vallen Tranen
Stil zijn de laatste uren
‘k Weet niet wat ik zeggen moet
Straks zijn wij niet meer samen
Dus kijk nog maar een keertje goed.
Geen dubbele lagen
geen voorbehouden
geen voorgehouden
spiegels
bevrijd
van beeldspraken
in de plezierige viering van het nu
& bevrijd
van verleden
& toekomst
& diëten
& kaneigenlijknietmaarwellekker
Het Levenslied als ode
aan
de onschuld
Het Levenslied als eerbetoon
aan de levens
van de
lieve
schoonouders
die
de kern, het doel van alles,
hadden
ontdekt
hetgeen de schoonvader
in
de afscheidsbrief
had vastgelegd.
ja nu de brief!
(levenslessen)
op verzoek hardop
voorgelezen
door de schoonzoon
& geschreven
in hetzelfde regelmatige hoofdletterhandschrift
(cursief en rijk aan onderstreepte woorden)
waarmee
hij
ooit
zijn haring
aanprees.
10-2-2003
Lieve Kinderen,
Als er iets met mij gebeurt, dat ik kom weg te vallen, wil ik jullie vertellen dat ik zeer trots op jullie ben.
Ik hou van jullie zoveel dat ik dit niet kan weergeven.
Blijf zoals je bent.
Ga zo verder met je kinderen, dan maak je mij en mama erg gelukkig.
A.u.b. geen verdriet, ik heb een zeer mooi leven met mama gehad.
Ik ben dankbaar.
Alles is geleend.
Blijf eerlijk dan ben je rijk, want zo is het leven.
Ik hou veel van iedereen.
Je papa,
Huug.
rode wijn
een glaasje bier
& nu walsend
met de achterkleinkinderen
van de wijlen schoonouders
onwetend nog
als jonge diertjes
(& de gegeneerde verbazing
om de grote mensen
die
met natte ogen
& droge strotten, hun stemmen klinken gek, gek anders,
met hen dansen
op hun arm
huid op huid
terwijl
hun rode vermoeidheidswangetjes
worden voorzien
van teveel
kusjes)
op de bedrieglijke eenvoud
van het ‘t slotstuk
van de avond:
Als Sterren Aan de Hemel Staan:
ontegenzeggelijk
Frans’
allerallermooiste
(met het beeld van de dansende schoonouders,
die foto ja,
glimmend van trots
van elkaar
& van blijdschap
de bril van de schoonvader
verschoven
van de transparantie
waarschijnlijk veroorzaakt
door de warme lucht
van de
gebakken mosseltjes
zijn handpalmen vrij
om de kleding van zijn vrouw
(hun wijlen moeder, oma, overgrootmoeder)
niet te bevuilen:
gepakt & betoverd
door het momentum
veroorzaakt door het mirakel
dat
Frans Bauer heet:
de visgeworden onschuld
Als sterren aan de hemel staan
Dan sta ik er even stil
Dan weet ik echt wat ik wil
Dat is alleen maar jou
Als sterren aan de hemel staan
Zijn woorden niet eens zo koel
Dan telt alleen één gevoel
Dat ik veel van je hou
& en ik?
als een schoonzoon zo blij
met mijn slechte smaak
