Voor de drie vrouwen uit mijn leven die in maart in één en dezelfde week jarig zijn, schreef ik drie verjaardagsbrieven. Estelle werd 21, Anita 58 en Fabienne 24 jaar:

***

Rotterdam, 4 maart 2020

Lieve Estelle,

Anders dan bij het leven zelf, waarbij het begin en eind feitelijk en dus onomstotelijk vast te stellen is, is het voor een dergelijke verjaardagbrief lastig aan te geven waar in ’s hemelsnaam te beginnen.

En dus begin ik zo maar ergens.

Ik staar naar een foto die ik vorig jaar van je maakte. Je zit in kleermakershouding met een kussen op je hoofd. Zo zit je graag, God mag weten waarom. De foto zegt alles en niets tegelijk. Alles omdat het zo enorm Estelle is, niets omdat het zomaar een moment is. Maar juist op die zomaar momenten ben je op je sterkst, op je mooist, op je grappigst, kortom op je best.

Ik bekijk nog meer foto’s. De Danny Nelissen imitatie is onze, lees jouw, favoriet. Bovenlip ter linkerzijde omhoog, je ogen wat geloken, een en al alwetendheid uitstralend.

Vandaag ben je 21 geworden. De Lieve Heer prijze de dag, ergens in juni 1998 moet het geweest zijn, dat je verwekt werd. Les Bleus werden wereldkampioen voetbal die dag. Dat was een voorbode voor je liefde voor Frankrijk die zich jaar in jaar uit meer en meer openbaarde. In november 2019 bezochten we in Parijs een concert van Maxime Le Forestier. Niettegenstaande zijn leeftijd, de grijskalige goedlachse chansonnier telt 71 jaar winters, struinde je de dag nadien internet af om te kijken of Maxime binnenkort nog ergens in de buurt zou spelen.

(Hij treedt overigens ergens in oktober dit jaar op in Brussel, dus in de gaten houden maar).

De Netflixserie Dix Pour Cent kan je niet vrij en onbevangen bekijken – ’s nachts droom je heimelijk van een soortgelijke carrière in de Parijse binnenstad. Het karakter van Andréa Martel, gespeeld door Camille Cotin, komt, buiten haar geaardheid, nog het dichtst bij jouw karakter in de buurt. Fel, snel, direct, te fel, te snel, te direct. En te snel geïrriteerd ook. Maar bovenal heeft Andréa, en daarmee onze Estelle, een hart van goud.

Het was een bar jaar, 2019, maar je moeder en ik konden bouwen op jouw sterke en solide karakter. Je miste om bizarre en nog altijd onverklaarbare redenen je buitenlandse uitwisselingsprogramma op het Erasmus, maar het stelde je wel in staat om ons bij te staan door het luisterend oor te bieden op die momenten dat dat nodig was.

De minuten vóór en na de zware gesprekken die veelal gaan over de onzekerheid van het bestaan, mogen jij en ik graag vullen met het maken van grappen waarbij jouw moeder vaak ons doelwit is.

Niet zelden is zij daarvan niet eens op de hoogte, omdat we vaak buiten haar weten naar elkaar appen over haar. We lijden namelijk beiden aan misofonie en die stoornis doet het meest en het vaakst van zich spreken als je moeder een appel eet, worteltjes eet, nootjes eet, crackers eet, chocolade eet, thee drinkt, koffie drinkt, melk drinkt, water drinkt, Spa Rood drinkt of wijn drinkt.

We maken er appsgewijs ook melding van als je moeder meezingt met de muziek (noch tekst-, noch melodievast), als ze tien pannen tegelijk in de keukenkast probeert te pleuren en ik in het moeras der briljante volzinnen ten behoeve van een van mijn literaire meesterwerken kopje onder ga, als ze volkomen onnodig een gesprek aangaat met een buurvrouw die jij en ik nog nooit hebben gezien.

Niet onvermeld mag blijven je chagrijnige muil als je vader te lang blijft hangen in de sportschool, je tienduizend kleine ergernissen tijdens het eten (etensresten in mijn baard, broodkruimels aan mijn mondhoek, stukjes ei aan mijn vingers, met mijn gebruikte lepel in de kwark roeren), je gevloek als RTL Boulevard opstaat, je scheten en boeren aan tafel, je tomeloze inzet en dito vlijt voor je studie, je gestoorde kwartiertje (dagelijks ritueel waaronder het balanceren van een kussen op je hoofd gerekend kan worden), je liefde voor Feyenoord, voor de stad Rotterdam en voor Bruce Springsteen… en dan zijn er nog mensen die zich afvragen waar Abraham de mosterd haalde.

Je gevoel voor humor is even elastisch als je mimiek. Je mensenkennis en woordenschat passen niet bij een pas 21 jarige maar wel bij jou, Estelle Liliane Diana Hendriks, de enige 21 jarige fan van Maxime Le Forestier en de enige driekwart-Hollands-éénkwart-Franse troonopvolgster van Andréa Martel (of van Camille Cotin, da’s om het even, je bent immers je eigen alter ego).

Ik sluit af met de wens die Ray Charles uitsprak toen hij zijn 60 jaar geworden vriend Willie Nelson feliciteerde: don’t change.

Van harte gefeliciteerd,
The Dad

***

Rotterdam, 6 maart 2020

Lieve Anita,

Anders dan bij het leven zelf, waarbij het begin en eind feitelijk en dus onomstotelijk vast te stellen is, is het voor een dergelijke verjaardagbrief lastig aan te geven waar in ’s hemelsnaam te beginnen.

En dus begin ik zo maar ergens.

Pik maar een dag ergens in 2019. Het zwart kreeg meer en meer vat op ons en dat zegt iets na het overlijden van drie van onze vier ouders de voorbije twintig jaar.

Nachtenlang vroegen we ons af welke afslag we waar en wanneer precies hadden gemist. Nachtenlang sloeg ik ongewild de slaap over. Nachten werden dagen en dagen werden nachten. Op mijn bedrand gezeten maande je mij uit bed te komen. Ik kon het daglicht niet verdragen, jij kon mijn levenspijn niet verdragen.

Stapje voor stapje klommen we uit het dal. Ik deed dat niet op eigen kracht. Jij wel. Je gaf me een schop onder mijn reet, je hield me uit de wind, je bleef rustig als ik me ongehoord en onbegrepen voelde, je spoorde me aan als je mijn afhangende schouders zag, je ging me uit de weg als ik behoefte had aan ruimte en je zocht me op als je voelde dat ik je nodig had.

Ik ben verslaafd aan jou, zong ik regelmatig in je oor. Dan glimlachte je terwijl je stond te koken. Maar het was niet lollig bedoeld. Ook niet overdreven romantisch. Ik meende het en ik meen het. Tijdens paniekaanvallen móest ik bij je zijn. Ik volgde je zelfs naar de winkels terwijl winkels en contact met winkelend publiek toch echt de hel voor mij vorm(d)en.

Ik vergeef je gesmijt met pannen in de keukenkast. Ik vergeef je gesnurk. Ik vergeef je haardracht als je afspraak met Sas wat later is gepland dan je eigenlijk had gewild. Ik vergeef je sowieso je beroerde planning en je weinig consequente manier van agenderen en administreren. Ik vergeef je gebrek aan hobby’s. Ik vergeef je dat je niet openstaat voor instrumentale trompet-, clarinet- en sax-georiënteerde jazzmuziek. Ik vergeef je dagelijkse meezingen (noch toon- noch tekstvast). Ik vergeef je zwijgzaamheid als Feyenoord speelt en je gegil tijdens PEC-Heracles. Ik vergeef je somtijds vreemde kledingkeuze. Ik vergeef je je onsamenhangende manier van communiceren. Ik vergeef je onhandigheid. Ik vergeef je versprekingen (je moet niet het spek op de kat binden). Ik vergeef je fietssnelheid. Ik vergeef manier van rijden (in je drie een parkeerplaats inrijden, de motor die afslaat, de toeterende auto achter je die je tot snelheid maant of bovenop je rem trappen voor een reeds gepasseerde scooter). Ik vergeef je je geklaag op medisch vlak dat zich op de vreemdste momenten openbaart en hetgeen bepaald niet strookt met je ware karakter (namelijk dat van de standvastige en zeer stabiele vrouw van Zuid). Ik vergeef je RTL Boulevard, Friends, First Dates, Everybody Loves Raymond, The Big Bang Theory, Law & Order, Hart voor Holland, S.W.A.T., CSI New York, CSI Los Angeles, CSI Los Vegas, Father Brown, Silent Witness, Midsumer Murders, Death in Paradise, Shakespeare & Hathaway, Hercule Poirot, Inspector Morse, A Touch of Frost, Dalziel and Pascoe, Between the Lines, Bones, Cold Case, Hawaii Five-O, NCIS New Orleans, NCIS Los Angeles, The Mentalist, Crossing Jordan, Mission: Impossible, Murder Investigation, Sons of Anarchy, Criminal Minds, Raising Hope, How I Met Your Mother en Modern Family. En last but not least vergeef ik je je leeftijd.

Ooit zullen we zij aan zij hand in hand op een begroeid bankje in de buurt van Alpe d’Huez ons vergroeide einde in vrede aanvaarden. En jij weet waar. Ons aaneen geklit haar en mijn  barbaarse baard zullen met de lokale vegetatie tot één kluwen in en aan elkaar zijn gegroeid. Zo staat het geschreven.

Ik sluit af met de wens die Ray Charles uitsprak toen hij zijn 60 jaar geworden vriend Willie Nelson feliciteerde: don’t change.

Van harte gefeliciteerd,
Marcus

***

Rotterdam, 11 maart 2020

Lieve Fabienne,

Anders dan bij het leven zelf, waarbij het begin en eind feitelijk en dus onomstotelijk vast te stellen is, is het voor een dergelijke verjaardagbrief lastig aan te geven waar in ’s hemelsnaam te beginnen.

En dus begin ik zo maar ergens.

Dus doe maar gewoon een willekeurige vroege ochtend ergens in het jaar. Nee, het is een té vroege ochtend als we Fabienne aan de eettafel zien zitten. Achter haar laptop. Met haar koude handen om haar longdrink-gemberthee staart ze naar het blauwgrijze beeldscherm.

Met iedere klik op de muis klikt ze een idee weg of duikt er één op. Want dat is Fabienne in de diepste kern: een ideeënfabriek. Ze heeft zoveel ideeën dat ze uren, ogen en oren tekort komt om ze allemaal te ordenen, laat staan deze te verwezenlijken. Daar is de fanfare, daar aan het eind van de straat, ze komen net de bocht om, en hier loopt Fabienne al, hier vlak voor ons. Fabienne loopt vóór de muziek uit, letterlijk vooruitlopend op wat gaat komen.

Ze kijkt terug, zijwaarts, omhoog, omlaag, recht vooruit en naar binnen. Want dat is hetgeen een kunstenaar doet. Die komt, zoals gezegd, ogen tekort. Ze is ontvankelijk voor prikkels. Ze laat zich inspireren. Nee, het gaat verder. Ze móet zichzelf laten inspireren. Dat heeft ze zichzelf niet opgelegd, zoiets zit er in. Dat is haar inborst, haar kracht en valkuil tegelijk. Verwar dit karakter niet met een kameleon. Daarvan zijn er al genoeg. Een kameleon denkt en beweegt zich eendimensionaal. Een kameleon gaat op in de omgeving, het mee-kleuren met die omgeving is uiterlijke schijn. Fabienne gaat niet óp, maar verder. Altijd maar verder.

Het is haar missie om jongeren in contact te brengen met kunst, soms via de sport. Het is een unieke combinatie. Kunst voor en van iedereen, dat is in simpele rechttoe rechtaan bewoordingen haar ambitie. De wereld is immers zo open als je hem zelf maakt. Het is haar vurige wens de jeugd oren en ogen te geven om hun blikveld te vergroten, om hen de durf te geven om hun belevingswereld uit te diepen, om hen te leren dat er in de kunst geen beperkingen zijn. Niet één. Voor kunst is moed nodig, meer moed dan met een vlindermes over straat te banjeren met je hoodie en je Bayern München afvallende trainingsbroek. Je halve reet is te zien, gek!

Tussen al die bedrijven door zouden we haast vergeten dat Fabienne haar hart openstelt voor haar familie, voor haar vrienden en voor Jeremy in het bijzonder. Ze heeft zich voorgenomen om te slagen in het leven en heeft zich daarbij doelen gesteld die niet allemaal realiseerbaar zijn in een kort tijdsbestek. Dat geeft niet, dat zijn nu eenmaal de lessen die het leven je ongevraagd voorschotelt. Zolang een mens ervan leert, is er geen man of vrouw overboord.

En ze leert. Stap voor stap, dag in dag uit. Ze leert dat een dag slechts 24 uur telt, dat een goede nachtrust geen doodzonde maar een noodzakelijkheid is, dat een propvolle agenda geen doel op zich is, dat een pas op de plaats louterend kan werken, dat een auto niet voor niets ook een rem heeft, dat er ná de finishlijn op de Coolsingel na voltooiing van 42 kilometer en 195 meter altijd weer een vólgende finishlijn zal volgen. Weliswaar in een andere minder aansprekende straat, op een ander tijdstip, onder andere omstandigheden, maar met dezelfde Fabienne die het aanschouwt: onderzoekend, de omgeving in zich opnemend met de zachte ogen van een hert, maar evenzogoed met de alertheid van een hert.

Daar zit ze dus. Starend naar haar beeldscherm. Een jong volwassen vrouw die vandaag 24 is geworden. Je ouders weten alles nog. Als de dag van gisteren. De kuiltjes in je wangen als je lachte, je onzekerheid op de lagere school, je aanvankelijke angst om als korfbalster basketballer Jeremy aan te spreken, je tweede stem, je bevlogenheid, je zorgen, je twijfels, je lachsalvo’s met je zus, je hebben, je zijn, je alles.

Trots laat zich niet vangen in woorden. Trots ís er. Trots is als een brood, een glas water, de hand van een vriend, de smaak van rode wijn, de geur van gemberthee, een doelpunt van Feyenoord, de ijskoude wind-tegen op de fiets, de tegen de kade klotsende Maas. Trots is zo eerlijk en zo onvermijdelijk als zweet na het sporten.

Ik sluit af met de wens die Ray Charles uitsprak toen hij zijn 60 jaar geworden vriend Willie Nelson feliciteerde: don’t change.

Van harte gefeliciteerd,
The Dad