Beginstappen
We stapten vroeger graag. De muzikale sporen van onze voetstappen in de binnenstad zijn terug te vinden in de muziek van Bruce Springsteen. Thunder Road was ons volkslied. We stapten, dronken (te veel, vaak veel te veel) en zongen.
A screen door slams weerklonk tegen de gevels van de oude panden aan de Oude Binnenweg. De rok van Mary bewoog en Roy Orbison zong voor de verlatene. Iemand veegde met de mouw van zijn jas de kots van zijn kin. En liep weer door. Op naar de volgende kroeg.
We zongen dat we bang waren te snel te oud te worden.
Dat was dik dertig jaar geleden. En vandaag, zondagavond 21 mei 2023, staan we in Rome en kijken we naar de 73 jarige Bruce Springsteen die ons laat weten dat onze angst ongegrond was, is en blijft. Hij zingt dezelfde woorden als toen. Met dezelfde intensiteit. In de familie- en vriendengroep zijn we inmiddels enkele dierbaren armer en diverse huwelijken, echtscheidingen, kinderen, verhuizingen en kleinkinderen verder. Dankzij en ondanks dat hebben we gezworen dichtbij het vuur te blijven.
Op zondagavond 21 mei 2023 reden we voor de zoveelste keer uit om het beloofde land te veroveren, om de vrijheid te voelen, om beloftes te breken, om jouw naam door de straat te horen galmen, om het geluid van de opgevoerde motoren te horen, om in de stad vol losers erop uit te trekken om de zege te vieren.
Maar vooral: om het diepe in te stappen.
Misstappen
Een misstap is zo gemaakt. Zo kan het voorkomen dat je op een vrijdagavond je moeder facetimet om haar deelgenoot te maken van jouw belevingswereld. Het is de magie van de techniek. Op ieder moment van de dag kunnen we delen wat je zo graag met wie dan ook wilt delen.
Je hebt je eerste biertje al op. Maak er maar twee van, want er hangt onweer in de lucht. Het feest kan ieder moment over zijn. Maar nog belangrijker dan de benauwdheid: je hebt jezelf overtuigd dat je dit biertje hebt verdiend na je strenge trainingsregime van de afgelopen maanden.
‘Kijk ma, het Colosseum hier!’
‘Prachtig hoor’, antwoordde zij. Kort na het overlijden van mijn vader bezocht zij Rome met mijn zus.
Jullie zaten op het terras van het Hostaria Al Gladiatore op de Via dei SS. Quattro op nog geen 100 meter van jullie Airbnb. Recht tegenover het restaurant bevond zich tot onze grote vreugde de Supermercato Carrefour Express, vooral de toevoeging 24/7 verwelkomden wij met de nodige geruststellende voorpret. Op ieder moment van dit lange weekend zouden wij, dorstige mensen, immers verzekerd zijn van koud bier, wijn en vers stokbrood.
‘En hier pal achter het Colosseum bevindt zich al het Circus Maximus ma, kijk!’, zei je. Terwijl je richting de Piazza del Colosseo liep, switchte je de camerapositie van je iPhone van de egocentrische selfiestand naar de altruïstische stand. Het buitenterras van het Hostaria Al Gladiatore liep van de Via dei SS. Quattro linksaf op de Piazza del Colosseo door. Precies op dat kruispunt ging het mis. Ten overstaan van een vol terras voelde je je rechteronderbeen zeker 30 centimeter naar beneden zakken. De mensen op het terras schrokken voor een kort moment, maar niet erg genoeg om een helpende hand te verlenen. Je rondde het telefoongesprek met je moeder af en nam weer plaats aan jullie tafel. Je vrouw maakte je gehavende handpalm schoon met een desinfecterend goedje dat nog stamde uit de Covidtijd. Je broekspijp was vanaf je knieschijf tot aan de zoom kletsnat, en zo ook je rechterschoen en sok.
‘Ik ruik een rioollucht’, zou je vrouw iets later die avond terecht opmerken.
De pislucht zou pas bij het concert van Springsteen uit mijn neus verdwijnen.
Instappen (1)
De muziek van Bruce Springsteen kan het best worden vergeleken met het instappen van een trein. Don’t need to ticket, you just get on board. Als je de trein per abuis mist, geen paniek. Op een volgend station wacht Bruce je op. Als je de trein moedwillig mist, ook geen paniek. Alleen je mist zoveel.
Zijstappen (1)
Een jong stel heeft een baby van enkele maanden naar het concert meegenomen. De baby draagt geen oorbescherming.
‘Ik ga oordopjes brengen… dat kan toch niet…’, zegt Anita. Bezorgd als altijd.
‘Nee laat gaan’, zeg ik.
Als je tinnitus moet krijgen, dan toch veroorzaakt door Bruce en de boys.
Stappenteller (1)
We drinken koffie op het buitenterras van Hotel Imperiale op de Via Vittorio Veneto.
‘Deze app is geweldig. Ik sta nu op 8.000 stappen’, zegt Anita. Ze laat de app aan haar zus Diana zien. Laatstgenoemde heeft beslist ooit ergens van een stappenteller gehoord, maar iedere keer als het onderwerp ter sprake komt is ze tijdelijk Oost-Indisch doof. Ze heeft een broertje dood aan alles wat geteld kan of moet worden. Bruce zong immers dat het geen zonde is om blij te zijn dat je leeft en bij blij leven hoort alles behalve tellen. Al moeten we met onze gezondheid op onze tellen letten, een stappenteller hoort niet bij haar manier van leven.
‘Oh ja… handig’, liegt ze behendig met een ondeugende lach die gepaard gaat met een rode blos. Ze eet het amandelkoekje dat bij de espresso werd geserveerd.
‘StepsApp Stappenteller heet-ie’, beantwoordt Anita de vraag die haar zus niet stelde.
Stapschaamte
We staan stil bij de Fontana della Barcaccia. Deze wereldberoemde fontein stamt uit 1629 en werd door Pietro Bernini gebouwd. Dat eerste feitje had ik ter plekke gegoogeld, het tweede werd me een dag later geappt door Koos die niet alleen verstand heeft van wielrennen en Bruce Springsteen. Hij is gek op Italië. “Dat heeft Rotterdam geen goed beeld gegeven”, zo voegde hij eraan toe.
Koos refereerde aan de schade die Feyenoordhooligans op 19 februari 2015 aan de fontein toebrachten. Sindsdien leven beide steden op enigszins gespannen voet met elkaar. Het verschil kan dan ook niet groter zijn dan het is. Rome staat voor de oudheid, Rotterdam voor de vernieuwing nadat haar oudheid werd platgebombardeerd. Overal in Rome komen we dan ook ODIO ROTTERDAM stickers tegen, volgens Google Translate IK HAAT ROTTERDAM betekenend. Stickers doen pijn, omdat ze geen nuances kennen. Stickers veralgemeniseren.
Om ons van onze beste kant laten zien hebben we de tweeluik in 2015 verloren, gevolgd door een pijnlijke nederlaag in de Conference Leaguefinale van 2022 met als toetje de recente uitschakeling uit de Europa League tegen AS Roma. Tegenover de ernstige beschadigingen aan de Fontana della Barcaccia staat wellicht het afbraakvoetbal van José Mourinho, maar deze kwinkslag durfde ik niet aan Koos voor te leggen. Tegenover cultuurbararen past geen enkele relativering, laat staan grap.
En dus rest ons niets anders dan het gevoel van stapschaamte, hier recht tegenover de Piazza di Spagna, de Spaanse Trappen.
Instappen (2)
Het aantal keren dat ik in de val van Springsteens Promised Land ben gestapt is niet op de vingers van één hand te tellen. Instappen op Bruces trein klinkt romantisch – alsof de ticket op zijn trein een vrijgeleide is naar levensgeluk. Welnu dat is het bepaald niet. Zeker niet onder alle omstandigheden. Zo brengt het refrein van Promised Land (Mister, I ain’t a boy, no I’m a man | And I believe in a Promised Land) mij keer op keer op de knieën. Toch was het nu, tijdens het concert op het historische terrein van het Circus Maximus, een andere passage die mij de das om deed. Bruce bezingt hoe zeer zijn hoofdpersoon zijn best deed om op een juiste manier te leven, hoe hij iedere ochtend opstond om naar zijn werk te gaan, hoe zijn ogen blind en zijn ogen ijskoud werden, hoe zwak hij zich soms kon voelen, zo zwak dat hij op het punt stond te ontploffen om de hele stad uit elkaar te scheuren en hoe hij die diepe pijn alleen met een mes uit zijn hart kon snijden.
Het was een vrijwel letterlijke vertolking van het gesprek van gisteravond laat in onze Airbnb aan de Via dei SS. Quattro. We dronken bier, wijn en Limoncello en zuiverden de voorraden stelselmatig bij de Supermercato Carrefour Express aan.
Iemand veegt een traan weg, iemand zwijgt, iemand schreeuwt de tekst mee, iemand balt zijn vuist richting de hemel, iemand slikt zonder succes een brok in de keel weg.
Ik ben alle vijf ineen.
Stapsgewijs
Diana en Marcel besluiten beneden bij de Fontana della Barcaccia te blijven terwijl wij, Edith, Eric, Anita en ik, de 135 Spaanse Trappen betreden. Denkend aan de dubieuze rol die enkele Rotterdamse hooligans hebben gespeeld bij de fontein, zie ik de beklimming van de Spaans Trappen als een boetedoening, als een kruisweg in de meest pure vorm. Stapsgewijs hoop ik op een Romeinse vergiffenis van schuld zoals wij Rotterdammers het ook José Mourinho vergeven.
Maar boetedoening is eindig. Juist in de stad waarin de katholieke kerk zo’n machtige rol speelt zou er ruimte voor vergiffenis moeten zijn. Leerden we in het evangelie van Mattheüs (5:38-39) niet dat we onze linkerwang moeten tonen als onze rechterwang wordt geslagen.
Bovenaan de Spaanse Trappen besluit ik unilateraal dat het uit moet zijn tussen de rivaliteit tussen beide steden. De duizenden ODIO ROTTERDAM stickers dien op straffe van een boete dan ook per onmiddellijk te worden verwijderd.
Afstandstappen
Ik moet de meiden bellen. Ze nemen alle twee gelijktijdig op. Come on now try to understand. De meiden zingen met ons mee. Volgens mij. We verkeren in een driedimensionale wereld. Tegen het decor van het immense podium van Bruce en de E-Street Band en de tienduizenden achterhoofden van het publiek, zien we de lachende gezichten van onze meiden (the way I feel when I’m in your hands) die op hun beurt kijken naar hun zingende en dansende ouders. Ook Jeremy kijkt mee, zijn zoon is op zijn borst in slaap gevallen.
They can’t hurt us now, they can’t hurt us now, they can’t hurt us now….
Zijstappen (2)
Born to Run. De camera zoomt in op een uitgelaten vrouw-op-leeftijd die op de schouders is genomen door haar stoere echtgenoot-op-leeftijd. Het tafereel speelt zich af op zeven levensgrote beeldschermen. Met tienduizenden schreeuwen we dit prachtige echtpaar toe. Het is hilarisch en ontroerend tegelijk.
Het is teveel.
Thuisstappen
Maandag 22 mei 2023 (eigenlijk zondagnacht 21 mei).
Bier drinken in je eigen airbnb is een combinatie van thuistappen en thuisstappen en wel precies op de manier waarop wij de laatste jaren veel van onze zaterdagavonden spenderen. Het buitenshuis stappen van weleer is voorbij, wij stappen voortaan thuis.
Perfect koud tapbier in huiselijke omgeving waarbij je ook nog eens op je gemakkie kan pissen zonder in iemand anders’ urine te staan met ook nog eens, niet onbelangrijk, je eigen muziek. Kroegmuziek is niet te verdragen. Een stapavondje strandt altijd wel ergens in het niemandsland tussen It’s Raining Man van The Weather Girls en Schatje Mag Ik Je Foto van de Gebroeders Ko in. Niet te doen. Bij het thuisstappen hoort de muziek van Flaco Jiménez en ergens op de avond moet Sherry Darling van The Boss voorbijkomen.
En zo lopen Eric en ik op deze zondagnacht buiten, op zoek naar Limoncello voor de meisjes en koud bier voor de jongens, omdat de buren van Supermercato Carrefour Express hun 24/7 belofte niet waar konden maken hetgeen de productie van duizenden ODIO ROMA stickers op zich zouden rechtvaardigen, ware het niet dat Eric en ik slechts dorstig, en zeker niet haatdragend, zijn. De supermarkteigenaar bleek niet onder de indruk van onze gebarentaal: zijn half gesloten rolluiken bleven half gesloten en dus liepen Eric en ik met Google Maps in de hand richting de Via Cavour alwaar op nummer 295 de Alimentari La Voglia zich had moeten bevinden, ware het niet dat deze buurtsuper anno 2023 uit niet meer bestond dan een met graffiti vol gekalkt gesloten ijzeren rolgordijn. Het stonk er naar urine, het rook naar buitenstappen.
Zoals vaker in mijn leven schoot de Pakistaanse medemens ons te hulp, want de eigenaar van de Wings Chicken snackbar op nummer 333 bood zijn hulpvaardigheid aan in ruil voor onze belofte in contanten te betalen. Even later, om 00:43u om precies te zijn, vereeuwigden Eric en ik ons voor het verlichte Colosseum met een fles Limoncello en een armoedig tasje met negen koude flesjes bier.
En stapten we onder gejuich ons paradijs, de Airbnb, binnen en konden wij het thuisstappen continueren.
Colosseumstappen
“Als het Colosseum valt, zal Rome vallen; en als Rome valt, valt de wereld.”
Omdat we de bewering van de Engelse dichter Lord Byron niet in twijfel durven te trekken, draaien we iedere dag rondjes rondom het Colosseum.
Nu kan het nog.
Zwijgstappen
‘Echt.’
‘Ongelofelijk.’
‘Fenomeen.’
Dat zijn de drie woorden die zwager Marcel tijdens het concert bezigt. Hij wisselt ze af. Een vliesje traanvocht blijft drie uur lang aan zijn oogbollen plakken. Alleen tijdens Out In The Street waagt hij zich aan een voorzichtige quickstep met schoonzus Diana, voor de rest staart hij zwijgzaam naar het podium, naar het beeldscherm.
Bruce is ook de stem van de introverte lieve mens.
‘Echt.’
‘Ongelofelijk.’
‘Fenomeen.’
Nonstappen
Nonnen stappen niet.
Nonnen zweven.
Instappen (3)
Bruce speelt de Commodores’ hit Nightshift. Het optreden in Parijs van vorige week vormde een kantelpunt. Er is een Nightshift vóór Parijs en een Nightshift ná Parijs. Vóór Parijs vond ik Nightshift een aardig maar volstrekt onnodig niemendalletje dat ik rubriceerde onder de noemer Liftmuziek. In Parijs ontlokte Nightshift tranen bij onze oudste dochter. Het traanvocht was zo puur dat het vroeg om een toelichting.
‘Het deed me denken aan al die nachten dat ik met onze kleine man op was of nog steeds ben. Als ie voeding nodig heeft of als ie gedroomd heeft. Nightshift pakte me.’
Die uitleg greep me bij mijn strot. Springsteens Nightshift ná Parijs is een eerbetoon aan de ouders van onze kleinkinderen in de hoop dat ook zij ooit mogen instappen.
Lachstappen
Soms
En soms vaak
lachen we
om niet te huilen.
Klefstappen
Ik word een kleffe beer tijdens Springsteenconcerten. Ik moet mensen aanraken. Het is een ergerlijke gewoonte waar feitelijk niemand iets aan heeft. Vrienden trakteer ik op een mannenhug (handpalm in handpalm, borstbeen op borstbeen en elkaar net iets te lang vasthouden), vriendinnen op een omhelzing (hand hinderlijk drukkend op schedel, hun voorhoofd op mijn schouder en volop hun haardossen zoenend). Gisternacht gaf ik Eric nog een bierzoen op zijn voorhoofd waarmee ik een klap voor mijn kanis riskeerde, ook al stond op dat moment Spirit in the Night op. Niemand vraagt erom en ik durf evenmin te vragen of mijn fysieke toenaderingen wel gewenst of gepast zijn. Het creëert ongemakkelijke situaties (wanneer laat je elkaar los?) en het dient geen enkel doel.
Het is zelfs een tikkie te.
Maar goed, dat is Bruce ook dus hij begon.
Stappenteller (2)
Het is ook niets voor haar, dat gedoe met zo’n stappenteller. Kijk haar maar staan, onze Diaan. Ze wil dansen. En zwaaien met haar armen. Een stappenteller beknelt, meezingen bevrijdt. Alleen mag ze van ons niet meezingen… niet alleen uit angst voor blijvende gehoorbeschadiging, maar ook omdat dat de historische gevels van het Circus Maximus het zouden kunnen begeven.
Rotterdammers hebben recentelijk al genoeg schade aangericht in Rome.
Stopstappen
Soms dwingt een stad als Rome je tot stoppen. Tenzij je Spookrijder bent.
Dan juist niet.
Binnenstappen
Nootjes. Chips. Worsten. Kazen. Bier. Witte wijn. Rode wijn. Limoncello. Goede gesprekken. Marcel die moppen vertelt die alleen leuk zijn als hij ze vertelt. Grote gemene deler is onze vriendschap die enkele decennia bestrijkt. Grote gemene deler is ons ouder worden. Grote gemene deler is onze humor. Grote gemene deler is onze muziek.
Back In Your Arms staat op en hakt erin. Het is de uitvoering van Cleveland van 10 november 2009. Enfin u weet wel. Over de mens die hunkert naar vergiffenis. Over de mens die terug wil naar het gevoel van geborgenheid. Veiligheid. Zoals het ooit was. Waar het leven voor bedoeld is.
De spaanders vliegen in het rond.
Bruce laat ons binnenstappen maken, want het gesprek verlegt zich naar onze kinderen en dus is het alle hens aan dek. De zakdoekjes liggen bij de hand. Om de zoveel minuten ontvangen we foto’s en filmpjes van de kinderen en kleinkinderen. Alsof ze er bij zijn, hetgeen ook zo is. De juiste muziek in de juiste setting op het juiste moment. Alcohol doet de rest. Marcel breekt de spanning met een mop over een zeehond en een kalkoen.
Edith rent van het lachen naar de WC. Haar schaterlach is ons volkslied.
Tranen zijn te koop in vele varianten en zo moet het later ook zijn, als wij in dromen van onze nazaten worden herdacht.
Instappen (4)
En het gebeurt.
De zijstap wordt een hoofdstap als Bruce die avond een vurige uitvoering van Bobby Jean op het terrein van Circus Maximus ten beste geeft. Op commando van Bruce en Stevie wuiven zestigduizend volwassenen en kinderen met de handen heen en weer. Steeds weer slaat Bobby Jean een gat ter grootte van een krater in onze ziel. Een oudejaarsavond zonder Bobby Jean is geen oudejaarsavond. Een verjaardag zonder Bobby Jean is geen verjaardag. Een dag zonder Bobby Jean is geen dag.
We like the same music, we like the same bands, we like the same clothes.
‘Niet te doen’, zegt Edith met natte wangen na afloop.
Huwelijksbootstappen
Precies aan maand geleden voltrok zich het huwelijk van onze oudste dochter Fabienne. Het eerste lied dat na de huwelijksvoltrekking onder luid gejoel werd gedraaid was My Love Will Not Let You Down. De zeven woorden vormen de kern van de huwelijksgelofte. Geen poëzie. Geen metafoor. Geen drukdoenerij. Mijn liefde zal je niet teleurstellen.
Tijdens My Love Will Not Let You Down belden we haar via Facetime. Toen haar stralende gezicht op mijn beeldscherm verscheen, verscheen het gezicht van God en werden Rome en Rotterdam één.
Vuurstappen
Hoe dichterbij het vuur,
hoe dichter ik word.
Nog nooit was ik dichterbij
de gitaar van Bruce
of de harp van Bob
Hoe dichterbij het vuur,
hoe dichter ik word.
Zijstappen (3)
Tijdens Springsteenconcerten kijk ik graag opzij. Wie zijn onze zielsverwanten? Die groep Spanjaarden daar verderop. Ze trotseren een enorme plas water en fotograferen elkaar. Ontroerend is het stel rechts voor ons. Ze zijn op leeftijd. De mevrouw heeft een rode bandana in haar grijze haar. Naast haar danst haar grijze man. Hij danst zoals ik dans hetgeen mij tot tevredenheid stemt. Achter ons staat een dikke Italiaan met een zonnebril die te vaak zijn omvangrijke buik tegen Marcel stoot.
Springsteenfans zijn -goddank- geen verheven letterkundigen, hebben een baan, zijn geen elitaire snobs, staan netjes in de rij, zijn niet excentriek, geven elkaar ruimte (tenzij ze rücksichtlos tussen Eric en mij willen doordringen), gebruiken geen harddrugs, schreeuwen de liefde van de daken zonder te drammen en willen, ondanks hun soms gevorderde leeftijd, de pure smaak van leven blijven proeven.
Warmtestappen
Het warme lichaam van Anita al meer dan de helft van mijn leven naast me. Haar warme lichaam als we door Rome lopen, haar warme lichaam als belofte als ik in een ver land op reis ben, haar warme lichaam als ik haar afsnauw (als ik een verhaal schrijf, niet uit mijn openingszin kom en zij vraagt of ik misschien koffie wil), haar warme lichaam als wij samen in Rome Born to Run zingen.
Het leven is een dodelijke val, een zelfmoordrap.
Anita’s warmte tot in de eeuwigheid.
Tussenstappen
Het flinterdunne draadje tussen vreugde en verdriet luistert naar de naam melancholie.
Springsteen voelt het verschil feilloos aan en toch maakt hij vaker gebruik van een cirkelzaag dan van een nagelknippertje. Veel van zijn nummers houden zich op in het moeras. Was Dancing in the Dark niet dat lekkere dansnummertje dat u doet denken aan uw eerste aarzelende stapjes op de dansvloer mid jaren tachtig toen u nog zo krampachtig probeerde uw erectie te verbergen? Leest u de tekst er rustig op na en u weet wel beter. Het verklaart de donkere kant van Bruce. Hij verpakt zijn droefgeestige teksten in een verjaardagskaart en speelt de vrolijke Frans op een rouwkaart.
En zo klinkt nu Glory Days over 60 duizend uitzinnige hoofden op het Circus Maximus, de voormalige renbaan die zes eeuwen voor Christus werd gebouwd. Het waren de Glory Days van Tarquinius Priscus, de toenmalige koning van Rome. 2600 jaar later is koning van Rome Bruce Springsteen, een artiest met meer charisma in zijn rechterteennagel dan de huidige koning der Nederlanden.
We weten ons geen raad met ons gevoel. We dansen, omarmen elkaar, zingen, maken een rijtje en zingen nog harder mee omdat we de voorganger geloven.
Glory Days is voorwaar geen muzikaal meesterwerk, maar dat is van ondergeschikt belang. Glory Days is het feest van de vergankelijkheid.
Als iemand van 73 met zoveel zeggingskracht over de Glory Days zingt, dan is het meer dan een ouwelullenlied dat slechts een blik werpt op het verleden. Soms hangt het verleden als een molensteen aan je nek en soms voelt het verleden als je favoriete spijkerbroek van weleer. Het geheugen werkt selectief en dat is vaak maar goed ook, want het verleden kent evenveel misstappen als de toekomst.
Glory Days is geen stap terug en het is evenmin een stap vooruit.
Precies in het wazige midden ligt Glory Days dat voor iedere leeftijd een tussenstap is.
(PS uren later bereikt via Twitter een filmpje onze slaapkamer van Glory Days: Nick Cave, de absolute meester van het duistere lied, danst op Glory Days. Ik kan wel janken, want het maakt de mysterieuze puzzel die leven heet met terugwerkende kracht in één klap compleet.)
Krachtstappen
Er is een Bruce voor ieder moment voor ieder mens.
Neem nou Eric. Mooie gegroefde kop. Geen prater. Een doener. Altijd dorst. Een van zijn prettigste eigenschappen. En een doorzetter. Zijn knieën zijn even versleten als de Romeinse kinderkopjes waarover wij wandelen. Eric doet niet aan stappentellen. Eric zet zijn stappen zonder te tellen. Je beukt hem drie keer neer, maar hij staat drie keer weer op. Rug recht. En door. Tot het gaatje.
Krachtpatser Eric met de versleten knieën is de Last Man Standing.
Omdat er voor ieder moment voor ieder mens een Bruce is.
Instappen 5
The Rising. Als reality check. Volgende week reis je alweer af naar de Alpe. The Rising is Alpe d’HuZes. The Rising is niet voor twijfelaars, niet voor weifelaars, niet voor treuzelaars. The Rising is niet voor cynici, niet voor critici, niet voor cryptici.
The Rising is alles waar ik voor sta.
The Rising is hand in kand kameraden (Come on up for the rising, come on up, lay your hands in mine).
The Rising doet het katholieke hart bloeden (I see you Mary in the garden, In the garden of a thousand sighs, There’s holy pictures of our children, Dancin’ in a sky filled with light).
The Rising doet niet aan metaforen.
En dus schreeuw je met gebalde vuisten in rotsvaste overtuiging mee:
Li li, li li li li li
Li li, li li li, li li li li li
Li li, li li li, li li li li li
Li li, li li, li li li li
Broesbubbelstappen
We staan buiten de hekken van het Circus Maximus en wachten al een krap half uur op Brucevriend Koos. Op de hoek van de Via Dei Cerchi en de Via di S. Gregorio passeren honderden, duizenden, tienduizenden mensen ons. Hun gezichten ontroeren ons. Tot op het bot. In een samenleving waarin de kerk haar macht ziet verdwijnen, blijft de mens behoefte hebben aan eensgezindheid en broederschap. Bruce Springsteen en the heart-stopping, pants-dropping, hard-rocking, booty-shaking, love-making, earth-quaking, Viagra-taking, justifying, death-defying, legendary E-Street Band (schreeuwt u mee?) doen een appel op onze gemeenschapszin en het zijn de tienduizenden gelovigen die nu aan ons voorbijtrekken die gehoor hebben gegeven aan zijn boodschap. It ain’t no sin to be glad you’re alive.
Zij en wij verkeren in de broesbubbel. Koos ook. Kijk maar. Naar zijn ogen.
Eindstappen
I’ll See You In My Dreams.
Wij verloren in totaal zes ouders, maar volgens Bruce is de dood niet het einde. Hij pikte het zinnetje van zijn leermeester Bob, maar beter goed gejat dan slecht verzonnen. Met als groot verschil dat Bob het zinnetje lusteloos tussen de soep en de aardappelen liet vallen, terloopsheid is immers Bobs middle name. Zijn apostel Bruce zwaait nu met zijn rechterhand om het publiek mee te laten zingen. Samen zingen verbindt. Het was de grote kracht van Pete Seeger, een andere inspiratiebron van Bruce.
Hoe krijgt hij het voor elkaar om direct na een uitzinnige uitvoering van 10th Avenue Freeze-Out zestigduizend man, vrouw en kind het zwijgen op te leggen.
En het lukt hem weer. Hij grijpt ons weer bij de keel. Het publiek zingt zoals het vorige week in Parijs zong en zoals het in Dublin zong waar Eric en Edith bij waren. Ingetogen. Waardig. Omdat de geesten van de doden onze waardigheid verdienen. Kippenvel tot aan de edele delen. Familie, bekenden, vreemden houden elkaar vast. Je hebt geen idee, en dat maakt ook niet uit. We houden massaal een droom vast.
En voor een zoveelste keer sinds mijn vader in 2019 overleed beloof ik hem in mijn dromen tegen te komen.
***
Dank aan Edith, Eric, Diana, Marcel en Anita voor een onvergetelijke reis.
Speciale dank aan Anita voor haar engelengeduld met haar echtgenoot.
Lees hier het verhaal Springsteen 010 over het concert van Bruce in Parijs en het landskampioenschap van Feyenoord
Lees hier het verhaal Glory Days over het Bruce Springsteenconcert in Landgraaf
Eindelijk dit hele verhaal kunnen lezen Marco en geen enkele recencist kan dit jouw nadoen, het ontroerd en het is ern mooi groot avontuur waar wij in mee mogen gaan, met in de hoofdrol de teksten van onze Boss!
Bedankt hiervoor en voor die vele andere verhalen.
Verdorie Marco… Ik had je, als grote fan van jou en the Boss graag ontmoet in Rome. Jouw verhalen en zijn liedjes… ze brengen me regelmatig vochtige ogen. Ik zou je er graag persoonlijk voor bedankt hebben. Misschien kom ik je tegen in Landgraaf, dan kan dat alsnog maar tot die tijd…
Bedankt!!!