Toen ik in november 1985 op zestienjarige leeftijd het vijfde nummer van de vierde elpee (kant A) van de LP-Box Biograph van “Columbia Recording Artist” Bob Dylan draaide, wist ik het precies: zó en alleen zo gaat ooit mijn dochter heten.

Het waarom heb ik me tot aan de dag van vandaag, zondag 4 november 2018, nooit afgevraagd. Het waarom naar het waarom is sowieso voer voor filosofen en als zestienjarige was ik louter ontvankelijk voor input die zich in drie leidmotieven liet onderscheiden: tieten, Feyenoord en muziek in willekeurige volgorde. Diezelfde input resulteerde in kwaliteitsarme gedichten die ik in schriftjes noteerde en die ik, goddank, met niemand deelde.

Om een en ander in het juiste perspectief te plaatsen: in november 1985 was ik bezeten door de muziek van Bob Dylan, mijn favoriete elpee was Blood on the Tracks en mijn favoriete nummer was dus Up To Me – een outtake die om onverklaarbare redenen nooit het officiële album had gehaald.

Dat was een vraag die me wél bezighield. Wat deed Bob besluiten om Up To Me te laten afvallen? Toegegeven, de lat lág hoog, basisthema van de elpee was immers Bobs echtscheiding van zijn vrouw Sara Lownds (ook een vraag die mij als zestienjarige uit mijn slaap hield: wat bezielde Bob in naam der vrede om van zó’n bloedmooie vrouw te scheiden?), maar Up To Me kon in mijn beleving gemakkelijk staande blijven tussen klassiekers als Tangled up in Blue en Shelter from the Storm.

Het originele album Blood on the Tracks stamt uit 1975 en Up To Me kwam pas in 1985 uit op Biograph, een vijf elpees tellende Box met 53 nooit eerder uitgebracht werk van His Bobness.

In 1985 bestond de Top 40 uit Spandau Ballet, George Michael, Tears for Fears, Modern Talking en Duran Duran maar ik was, zoals gezegd, verslaafd geraakt aan zijn muziek. Ik viel in slaap met zijn songtekstenboek verstopt in mijn hoofdkussen. Op momenten dat ik dacht kopje onder te gaan, zocht ik vliegensvlug de tekst van Up To Me op, las ik “If I’d paid attention to what others were thinkin’ / The heart inside me would’ve died” en kon ik er weer voor eventjes tegen. Ik vroeg mijn familie één zin uit het songtekstenboek voor te lezen en ik lepelde het lied, het jaartal, het album (kant A of kant B) op. Het destijds immens populaire Wedden Dat van Jos Brink was mijn einddoel hetgeen ik evengoed verborgen hield als mijn bedroevende aanzetten tot poëzie.

Al mijn spaargeld, verjaardagsgeld en het geld dat ik in het weekend verdiende bij groenteboer Aad Stouten werd geïnvesteerd in mijn Bob Dylan collectie. Hij was groter dan Jezus en eigenlijk ook groter dan Joop, Bruce en Willem (mijn andere drie helden), al luidde de alom heersende opvatting dat Bobs stem, gitaarspel, teksten, liveoptredens en karakter niet deugden.

Ik zat in mijn kamer en draaide Up To Me opnieuw en opnieuw en opnieuw.

“Everything went from bad to worse, money never changed a thing”. Deze ene openingszin bevatte meer blues dan een heel album van Muddy Waters waarnaar ik móest luisteren van mijn vier jaar oudere broer. Up To Me was een aaneenschakeling van vlammende oneliners die op de een of andere manier in verbinding stonden met elkaar of juist, paradoxaal genoeg, autonoom functioneerden. Ze leken geschreven en gezongen door iemand die uit een ander tijdperk stamde en vanuit een ander universum zijn inspiratie haalde. Aan zeggingskracht nooit een gebrek in de teksten van Bob, ga maar na:

Time is an enemy.

I was just too stubborn to ever be governed by enforced insanity.

In fourteen months I’ve only smiled once and I didn’t do it consciously.

It was like a revelation when you betrayed me with your touch.

Was I a fool or not to try to protect your identity?

It frightens me, the awful truth of how sweet life can be

When you bite off more than you can chew you pay the penalty

En dan, vanzelfsprekend, het volledige twaalfde couplet dat als genadeklap geen genade kent:

If we never meet again, baby, remember me

How my lone guitar played sweet for you that old-time melody

And the harmonica around my neck, I blew it for you, free

No one else could play that tune, you know it was up to me

Het twaalf coupletten tellende lied duurde in totaal zes minuten en achttien seconden, waarbij couplet tien mij de adem afsneed en waarbij ik precíes op vier minuut en twintig seconden tot in mijn nieren voelde: dít wordt de naam van mijn dochter. Ooit.

Het is Dylan op zijn krachtigst: fel, warm, scherp, onafhankelijk, nostalgisch en vol overtuiging tegelijk.

Vrijdag 2 november 2018 kwam deel 14 in de Bootleg Series, getiteld More Blood More Tracks, uit. De box telt zes CD’s en bevat diverse studio-opnames, try-outs en rehearsels van het album Blood on the Tracks. Als een kind vol verwachting toog ik naar Velvet Music aan de Oude Binnenweg. De metro terug naar huis zat stampvol schreeuwerige en uitgelaten jongeren die de leeftijd hadden van míjn kennismaking met Up To Me, drieëndertig jaar geleden. Ze vierden het weekend en gaven uiteraard geen ruk om die baard en platte pet dragende mijnheer met die vierkanten doos op zijn schoot.

Ik kón niet wachten om de in totaal acht verschillende uitvoeringen van Up To Me te draaien.

Thuisgekomen deed Mevrouw de Spookrijdert de afwas, boodschappen en de strijk. Ik was, net als drieëndertig jaar geleden, volledig in beslag genomen door de betoverende muziek van Bob Dylan. Mijn handen trilden van de spanning – alsof ik drieëndertig jaar na dato alsnog het ultieme bewijs nodig had dat ik het tóen goed had gehoord.

Up To Me (Take 1) van Disc 1 greep me bij de strot en liet niet meer los – bij vier minuut tien was het raak. Beng! Op Disc 4 (Take 2, Remake) deed Bob het nog eens dunnetjes over op vier minuut vijfenveertig (deze uitvoering is dan ook ietsjes trager en wint daarmee aan melancholie).

Mijn hart sloeg over. Ik kon mijn geluk niet op.

Men mag mij gerust voor gek verklaren dat ik op achtenveertig jarige leeftijd nog altijd kan uitzien naar acht verschillende bootleg­ uitvoeringen van het lied dat nooit een album van Bob Dylan heeft gehaald, maar ik ben er trots op want het uiteindelijke bewijs, onze negentienjarige dochter, zit nu aan de eettafel te studeren.

There’s a note left in the bottle, you can give it to Estelle.

Estelle is fel, warm, scherp, onafhankelijk, nostalgisch en leeft vol overtuiging tegelijk.

Anno 2018 drinken we samen een glas wijn en toosten we op de magie van Bob.

(Luisteradvies: lied in zijn geheel afspelen. Het Estelle moment zit op 4:20m)

Klik hier voor de songtekst.

Voor Estelle