“Vivre la vie comme un gitan”
– Garou

Donderdag 27 januari 2022 hebben we onze kat Garou moeten laten inslapen. Bij hem werd onlangs de onbehandelbare virusinfectie FIP (Feline Infectieuze Peritonitis) vastgesteld. In welgeteld drie maanden en twee dagen tijd heeft Garou een verpletterende indruk op ons gemaakt die met geen pen te beschrijven valt en dat is slecht nieuws voor een schrijver.

Het roept de vraag op of de mate van liefde afhankelijk is van het fenomeen tijdsduur.

We kunnen ons afvragen of er in een langlopend huwelijk per definitie sprake is van méér liefde dan in het geval van de prille liefde van een jong koppel? Is een marathon mooier dan de 100 meter sprint?

Ik heb geen idee, maar het is een wonder Gods dat wij in zo’n korte tijd zo intens veel van Garou zijn gaan houden en dat brengt me op het volgende punt:

Anita en ik hebben Garou nooit als kat pur sang gezien. Hij was meer. Garou was een kunstwerk, een volmaakt kunstwerk, een meesterwerk. Dat was vooral te zien aan de manier waarop hij zich met prinselijke statigheid door de kamer bewoog. Dat leverde hem de bijnaam Prince Gareth op.

Garou was kunst.

Nu was ik de laatste tijd sowieso meer en meer bezig met kunst. Kunst bleek de uitkomst van mijn zoektocht naar wapens om mij te verzetten tegen de tand des tijds. De veelheid aan meningen, de polarisatie, het gebrek aan fatsoen en respect, het ongeduld, de haatzaaierij… het kwam mijn neusgaten uit. Opinions have caused more illness than the plague or earthquakes, aldus de Franse filosoof Voltaire.

Anders dan sport en muziek, mijn gebruikelijke toevluchtsoorden, sluit kunst niets of niemand uit en trekt het zich geen reet aan van de tand des tijds. Je kunt het mooi of niet vinden, de kunst vindt het allemaal prima.

Kunst is.

Kunst trekt zijn eigen plan dwars door de liefde, oorlogen, eenzaamheid, waternoodrampen, liefdesverdriet, honger, geboorte, lelijkheid, de dood, schoonheid, geschiedenis, vriendschappen, steden, landen, dorpen, velden, toekomst, sportuitslagen, hitlijsten, verkoopcijfers, dag, nacht, goed, slecht, kwaad, rijk, arm, talentvol, ellende, sport, geloof, muziek, religie, huidskleur, voorkeur en willekeur heen.

Sinds enkele maanden, de facto sinds de komst van Garou in ons leven, ben ik schilderijen, beeldhouwwerken, foto’s en collages gaan verzamelen van kunstenaars waarvan ik hiervóór, dus in de tijd vóór Garou, nog nooit had gehoord. Naast de usual suspects Dali, Picasso, Chagal, Warhol en Magritte, verdiepte ik mij in de werken van voor mij volslagen onbekende kunstenaars als Odile Redon, Victor Brauner, Hans Hofmann, Egon Schiele en Robert Rauschenberg. Om zo ver mogelijk aan de echte wereld te ontsnappen, zocht ik mijn weg vooral in de surrealistische en abstracte kunst.

En zo ging er, letterlijk en figuurlijk, een wereld voor mij open. In mijn strijd tegen de tijd vond ik mijn rust bij de onverstoorbare kunstenaar Garou die een trouwe partner werd in mijn zoektocht. Inmiddels ben ik duizenden kunstwerken rijker, maar de allermooiste armer.

Zoals Garou is, werkt, denkt, leeft ook een kunstenaar volstrekt autonoom.

’s Ochtends cirkelde Garou rond mijn pantoffels en krulde hij zijn staart sierlijk om mijn blote wielerkuiten als ik in de keuken zijn voederbakje tot op de gram (22 gram Royal Canin per voederbeurt) aanvulde. Als ik het kommetje van mijn handen langs zijn staart omhoog liet roetsjten, ging hij prompt op zijn zij liggen om eventjes, nooit te lang, op zijn buik geaaid te worden.

Onze Garou was zowel model als kunstenaar.

Daarna zette ik mij aan mijn bureau met een bak koffie. Ik liet mijn muis vrolijk dansen in één van de abstracte fantasiawerken van Joan Miro waarmee ik Garou vrij spel gaf om de bewegingen van de cursor op mijn beeldscherm met zijn voorpootjes te volgen. Daarna sprong hij elegant op mijn toetsenbord om er een heus gedicht te schrijven. Vervolgens nam hij languit plaats op de bezoekersstoel bij mijn bureau, uitgeteld als hij was van het bijstaan van zijn baasje. Als hem dat te lang duurde kwam hij tussen mijn laptop en mijn bureaulamp liggen. Het maakte niet uit dat het lampje constant aan en uit sprong.

Kunst verzaakt nooit.

Tijdens het avondeten klom Garou op tafel waarmee hij dat specifieke verbod met handen en voeten trad hetgeen wij iedere avond met een glimlach toestonden. Kwam hij te dicht bij ons eten dan zetten we hem op de grond en ging hij behoedzaam op onderzoek uit. Voor Garou was onze huiskamer als het sprookjesachtige paradijs van een schilderij van Remedios Varo. Garou stootte niets aan of om, krabde niet en was nooit lelijk. Garou was een en al schoonheid en sierlijkheid.

“Cats Paradise” (1955, Remedios Varo)

Kunst doet niet aan tijd.

Na het diner was er tijd voor het speeluur dat hooguit een goed kwartier duurde. Daarna gaf hij zich toe aan de vermoeidheid. Garou had veel speelgoed, maar speelde het liefst met een vaatdoek en vooral met papieren propjes. Die gaf hij een tik met een voorpoot om er vervolgens achteraan te sjezen. Zelden stootte hij zijn koppie, altijd hield hij controle over de omstandigheden. De behoedzame souplesse van Garou deed mij denken aan de vrouwelijke hoofdfiguur uit het complexe schilderij Salome van Francis Picabia (let vooral op de sierlijke stand van haar blote voeten).

Onze Garou was verf, penseel en doek ineen.

“Salome” (1930, Francis Picabia)

We keken TV en vermeden de talkshows met de behendigheid waarmee Garou de obstakels op het dressoir (het stapeltje tijdschriften, de houten fruitschaal, de te volle schaal met walnoten, de post, de iPad en de wirwar van kabeltjes rondom het oplaadpunt) vermeed. Garou zat op de poef tussen mijn voeten en scheenbenen en keek het voetballen, de koers of Netflix mee. Bij iedere vloek mijnerzijds spitste hij kort zijn oren. Meer niet.

Kunst vloekt altijd binnensmonds.

De vacht van Garou kleurde mee met het licht. Om de prachtige grijze kleuren van Garou te beschrijven kom ik vreemd genoeg niet uit bij een werk van Mark Rothko maar bij de collages van Robert Rauschenberg. Ik zoom in op het werk Brace uit 1962. Ergens in de veeg onder de sweepende honkbalspeler en ja! Dát was de blauwgrijzige kleur van onze Garou als hij in de zon op de poef lag te spinnen.

“Brace” (1962, Robert Rauschenberg)

In de laatste nacht van Garou’s veel te korte leven hoorde ik hem met veel bombarie in zijn kattenbak stoeien met het grint waaronder hij zijn ontlasting verstopte. Ik moest lachen en vocht tegen de tranen. Na drie maanden klonk dat geluid al even vertrouwd als de zware ademhaling van de slapende Anita naast me in bed. Zij verleidde Garou naar de keuken met de nu al legendarische lokroep Garou… snoepie?! met de stemhoogte van Maria Callas waarna Garou op zijn achterpootjes ging staan en met zijn voorpootjes Anita’s vingers op de plaats hield om het kattensnoepje uit haar handen te eten. Even vertrouwd als de lachwekkende gewoonte van Garou om het toilet binnen te slippen hetgeen mij dwong om niet langer staand te plassen (een goede avond kwamen enkele spetters urine op zijn koppie toen hij brutaal en verbaasd tussen mijn benen over de toiletrand mijn kletterende plas bestudeerde). Even vertrouwd als hij in de vroege ochtend op ons bed sprong en zijn koppie zó dichtbij onze gezichten hield dat wij zijn snorharen voelden kietelen en wij de ademhaling door zijn neusje langs onze konen voelden glijden, precies zoals de boterzachte zomerwind je wangen kust tijdens een avondwandeling.

Garou’s adem bracht ons hoop en hoop biedt troost.

Garou maakte niet langer dan drie maanden en twee dagen deel uit van ons leven. Vanaf het moment dat we hem als kitten zagen waren we verkocht. Garou maakte een even verpletterende indruk op me als het werk Not To Be Reproduced van mijn favoriete schilder René Magritte waarbij de mens in de spiegel staart naar zijn eigen achterhoofd.

“Not To Be Reproduced” (1937, René Magritte)

Door Garou werd coronanieuws bijzaak.

Door Garou werd het nieuws bepaald door Garou, ook als Garou niets deed.

Zoals kunst nooit verveelt, verveelde ook Garou geen seconde. Alsof hij daadwerkelijk een kunstwerk wás, konden we urenlang naar hem kijken. We ontdekten steeds weer wat nieuws, zoals ik steeds wat nieuws hoor in Visions of Johanna van Bob Dylan. Bij échte kunst stel je jezelf de vraag waarom je iets niet eerder had bemerkt.

Kunst vervangt niet.

Kunst vult.

Kunst vervult.

We bestudeerden alles van hem, waardoor we cruciale scenes uit een Netflixserie of een doelpunt van Feyenoord misten. Hoe hij op de poef van zit veranderde als we TV keken. Hoe hij in zijn mandje in de hal geduldig op ons wachtte als we ’s nachts thuiskwamen van een feestje. Hoe hij consciëntieus zijn voorpootjes likte waarmee hij vervolgens zijn snuitje oppoetste alsof hij als een acteur achter de coulisse ieder moment op het hoofdpodium van het levenstheater moest optreden. Dat hoofdpodium bereikte hij ook, maar hij werd er veel te vroeg van af gehaald.

Kunst begint maar eindigt nooit.

Kunst is.

Garou begon maar eindigt nooit.

Omdat Garou is.

Omdat onze Garou een meesterwerk is.

***

Garou is donderdag 27 januari 2022 om 13:42 ingeslapen bij de Stichting Zwerfkatten Rijnmond. 

Garou heeft ontstellend veel pech gehad.

Ons respect voor de Stichting Zwerfkatten Rijnmond -en voor Ineke Jochims in het bijzonder- is onuitsprekelijk groot. Garou heeft tot het laatst de waardigheid en respect gekregen die hij zo verdiende. Ons verdriet is even groot als onze dankbaarheid naar de Stichting Zwerfkatten die mij de gelegenheid gaf om Garou tot het laatste moment van zijn leven persoonlijk bij te staan. Dank en respect voor de dierenarts wier rust en empathie van grote waarde voor mij waren. 

Het respect en de zorg die de Stichting Zwerfkatten Rijnmond dag in dag uit toont voor de zwerfkatten verdient alle lof en brede ondersteuning vanuit de maatschappij.

Bezoek vooral hun website voor meer informatie.

***

Dank aan onze kinderen Fabienne, Jeremy, Estelle en Niels die onze Garou zoveel liefde hebben gegeven in zijn korte leven. Dank voor jullie ondersteuning de laatste dagen die niet gemakkelijk waren.

Dank aan de rest van de familie en vrienden (en zelfs vrienden van vrienden) voor alle lieve attenties.

Anita en ik zijn dankbaar dat we dit prachtige jonge kunstwerk een katwaardig leven hebben mogen geven voor een veel te korte tijd. De wil van de natuur is echter onverbiddelijk. We hebben te respecteren dat de wetten van de realiteit snoeihard zijn.

De tuinier plantte 100 bloemen waarvan er 99 tot volle bloei kwamen en eentje niet.

Voor onze lieve zwerfkat Garou die zijn veel te korte leven leidde als een trotse gitan.

Zo kwam Garou op 25 oktober 2021 in ons leven